11 vragen over waterpokken

Heeft je kind rode vlekjes die in korte tijd veranderen in blaasjes? En zitten ze niet alleen op zijn rug of gezicht, maar over het hele lichaam? Dat kunnen waterpokken zijn! Dit zijn elf van de meest gestelde vragen over deze klassieke kinderziekte.

1. Wat zijn waterpokken?

Waterpokken wordt veroorzaakt door een virus, waarbij over het hele lichaam vlekjes, blaasjes en korstjes ontstaan. Boosdoener is het varicella-zoster virus, familie van het herpesvirus. Bijna ieder kind krijgt waterpokken en de ziekte komt het meest voor in de winter en het begin van de lente. Vaak krijgen kinderen waterpokken als ze tussen de 2 en 8 jaar oud zijn.

2. Hoe krijg je waterpokken?

Het virus wordt overgedragen via druppeltjes in de lucht bij hoesten en praten of via het vocht uit de blaasjes. Nadat je 1 keer waterpokken hebt gehad, ben je beschermd tegen de ziekte. Het is erg zeldzaam om ze voor een tweede keer te krijgen.

3. Zijn waterpokken besmettelijk?

Ja, heel erg besmettelijk! De incubatietijd, de tijd tussen de besmetting en het moment waarop de eerste verschijnselen zichtbaar worden, is 10 tot 21 dagen. Een kind dat de waterpokken krijgt, is al besmettelijk voor andere kinderen voordat hij zelf verschijnselen heeft. Dus heeft een kind in je omgeving waterpokken, dan is het bijna zeker dat jouw kind ook ziek wordt. Je kunt het virus overdragen vanaf 2 dagen voordat de vlekjes zichtbaar zijn totdat er korsten op de blaasjes zitten.

4. Wat zijn de symptomen van waterpokken?

Vaak begint de ziekte met hangerigheid, verkoudheid en soms lichte koorts. Daarna ontstaan jeukende, rode vlekjes over het hele lichaam. Meestal verschijnen de eerste vlekjes op de romp, maar ze kunnen overal de kop opsteken, ook in de mond, op oogleden en geslachtsdelen. Waar het ene kind van top tot teen onder zit, krijg het andere kind maar een paar plekjes. Binnen 6 tot 12 uur veranderen de vlekjes in met helder vocht gevulde blaasjes. Vervolgens verdrogen de blaasjes en er ontstaan korstjes die gemakkelijk loslaten. Iedere keer ontstaan er nieuwe vlekjes, blaasjes en korstjes. Dit kan zich soms wel tot 7 keer herhalen.

5. Kun je waterpokken behandelen?

Behandeling door een arts is meestal niet nodig. De ziekte geneest zonder medicijnen. Verder is het belangrijk om niet aan de blaasjes te krabben. Dit kan namelijk zorgen voor ontstoken wondjes en (blijvende) littekens. Houd de nagels van je kind daarom schoon en kort. Anti-krabhandschoenen werken ook goed. Neem wel contact op met je huisarts als je kind jonger is dan 3 maanden, zich ziek voelt of hoge koorts heeft. Slechts in zeer zeldzame gevallen treden er complicaties (bijkomende klachten) op.

6. Wat helpt tegen de jeuk?

Of je kind nou veel of weinig blaasjes heeft, jeuken doet het bijna altijd en flink ook. Zo kun je de jeuk verlichten:

• Havermout verzacht de jeuk en droogt blaasjes sneller uit.
  Doe wat havervlokken in een washandje en knoop deze dicht met een elastiek. Leg het washandje als een soort theezakje in een bad met lauwwarm water en zet je kind er een kwartier in.
• Draagt je kind luiers? Verschoon deze dan regelmatig zodat de blaasjes niet gaan smetten en ontsteken.
• Doe je kind luchtige, losse, katoenen kleding aan en pak hem of haar vooral niet te dik in.
• Waterijsjes werken verkoelend (en troostend) bij blaasjes in de mond.

7. Zijn waterpokken gevaarlijk?

Nee, meestal zijn ze onschuldig. Bij pasgeboren baby’s moet je wel extra alert zijn. Als moeder geef je antistoffen mee aan je baby. Hierdoor profiteert hij nog zo’n 3 maanden van jouw afweersysteem, waardoor hij bij besmetting slechts een milde vorm van waterpokken krijgt.

8. Zwanger en waterpokken: waar moet ik op letten?

Ben je zwanger en kom je in aanraking met iemand die waterpokken heeft? Ga dan na of je zelf ooit waterpokken hebt gehad. De meeste mensen in Nederland hebben als kind waterpokken gehad (95%). Is dit bij jou niet het geval? Neem dan contact op met de huisarts. Als je aan het einde van je zwangerschap besmet raakt, kan je baby ook besmet raken met het pokkenvirus en meteen na de geboorte erg ziek worden.

9. Onder de douche met waterpokken: ja of nee?

Ja, douchen of in bad met waterpokken kan geen kwaad. Let er alleen wel op dat het water niet te warm is, dat maakt de jeuk erger. Dep je kind na het bad voorzichtig droog zodat je de blaasjes niet open wrijft. Naar het zwembad wordt wel afgeraden tot de blaasjes goed ingedroogd zijn. Het warme zwemwater kan de jeuk erger maken. Ook kunnen de wondjes van de waterpokken na zwemmen gaan ontsteken.

10. Mag mijn kind met waterpokken naar de crèche of school?

Voelt je kind zich goed? Dan kan hij gewoon naar de kinderopvang of school. Waterpokken is al besmettelijk voordat je kind klachten krijgt. Thuisblijven helpt dus niet om te voorkomen dat anderen ziek worden. Heeft je kind waterpokken? Vertel het dan aan de leidster of de leerkracht. Zij kunnen in overleg met de GGD andere ouders informeren. Ouders kunnen dan letten op de klachten van waterpokken bij hun kind.

11. Wanneer is mijn kind genezen?

Meestal is je kind binnen 10 dagen genezen. Daarna is het tegen de ziekte beschermd. Het virus kan wel in het lichaam achterblijven en jaren later plaatselijk een huiduitslag (gordelroos) veroorzaken. Ingedroogde pokken kunnen nog voor jeuk zorgen en in sommige gevallen kleine littekens.

12. Hoe de huid verzorgen na waterpokken?

Er zijn ook producten voor de verzorging van de huid na waterpokken, zoals het verzorgingsproduct Derma Calendulan kinderemulsie. Dit product is vanaf de geboorte te gebruiken en verzorgt en verkoelt de huid na waterpokken.

Typisch kinderkwaaltje?

Heb je eigenlijk zelf al de waterpokken gehad? Lees in onze blog waar je op moet letten!